معنى ترتيل: آنـچـه در آيـات فـوق روى آن تـكـيـه شـده مـسـاءله قـرائت قـرآن نـيـسـت ، بـلكـه مـسـاءله (ترتيل ) است .
در تـفـسـيـر (تـرتـيـل ) روايـاتـى از مـعـصـومـيـن (عـليـهـم السـلام ) نقل شده كه هر كدام به يكى از ابعاد وسيع آن اشاره مى كند.
در حـديـثـى از امـيـر مـؤ منان على (عليه السلام ) مى خوانيم كه : بينه بيانا و لا تهذه هذا الشعر، و لا تنثره نثر الرمل ، و لكن اقرع به القلوب القاسية ، و لا يكونن هم احدكم آخر السـورة : (تـرتـيـل ) يـعنى آن را به طور روشن بيان كن ، نه مانند اشعار، سريع و پـشـت سـر هـم بـخوان ، و نه مانند دانه هاى شن آن را پراكنده ساز، لكن چنان بخوان كه دلهاى سنگين را با آن بكوبى و بيدار كنى ، هرگز هدف شما اين نباشد كه حتما به آخر سوره برسيد (مهم آن است كه محتواى آيات را درك كنيد).
در حـديـث ديـگـرى از امـام صـادق (عـليـه السـلام ) در تـفـسـيـر (تـرتـيـل ) مـى خـوانـيـم اذا مـررت بـايـة فـيـهـا ذكـر الجـنـة فـاسـال الله الجنة ، و اذا مررت باية فيها ذكر النار فتعوذ بالله من النار: (وقتى از كـنـار آيـه اى مى گذرى كه در آن نامى از بهشت است توقف كن و از خدا بهشت را بطلب (و خود را براى آن بساز) و هنگامى كه از آيه اى مى گذرى كه در آن نام دوزخ است از آن به خدا پناه بر (و خويشتن را از آن دور دار).
و در روايـت ديـگـرى از هـمـان امـام (عـليـه السـلام ) آمـده كـه در تـفـسـيـر (تـرتـيـل ) فـرمـود: هـو ان تـتـمـكـث فـيـه و تـحـسـن بـه صـوتـك : (ترتيل آن است كه در آيات مكث كنى ، و با صداى خوب آن را بخوانى )،
و نـيـز در حـديـث ديـگـرى از هـمـان حـضرت چنين نقل شده : ان القرآن لا يقرأ هذرمة ، و لكن يـرتـل تـرتـيـلا، اذا مـررت بـايـة فـيـها ذكر النار وقفت عندها و تعوذت بالله من النار: (قرآن را سريع و تند نبايد خواند، بلكه
بـايـد با ترتيل خوانده شود، هر گاه از آيه اى مى گذرى كه در آن سخنى از دوزخ است مى ايستى ، و از آتش دوزخ به خدا پناه مى برى ).
و بـالاخـره در حـالات پـيـامـبـر (صـلى الله عـليـه و آله و سـلم ) نقل شده است كه آن حضرت آيات را از يكديگر جدا مى كرد، و صداى خود را مى كشيد.
ايـن روايـات و روايـات ديـگـرى كـه بـه هـمـيـن مـعـنـى در (اصـول كـافـى ) و (نـور الثـقـليـن ) و (در المنثور) و ساير كتب (حديث ) و (تـفـسـيـر) نـقـل شـده هـمـگى گواه بر اين حقيقت است كه نبايد آيات قرآن را به عنوان الفـاظى خالى از محتوا و پيام ، تلاوت كرد، بلكه بايد به تمام امورى كه تاءثير آن را در خـوانـنـده و شـنـونـده عميق مى سازد توجه داشت ،
